برنج فقط وعده اصلی غذای ما ایرانی‌ها نیست و بسیاری از مردم دنیا برنج را به‌عنوان اصلی‌ترین وعده غذایی خود انتخاب کرده‌اند.
تصویر یک پلوی خوش عطر که همین الان از پلوپز درآمده، تصویر دل‌انگیزی است! برنج در اکثر نقاط جهان به‌عنوان بخش اصلی بسیاری از وعده‌های غذایی استفاده می‌شود. بیش از نیمی از جمعیت جهان از این غله‌ی مهم تغذیه می‌کنند. خوشبختانه خواص برنج بسیار زیاد است و مصرف روزانه‌ی آن نه‌تنها مضر نیست، بلکه برای بدن مفید است.
به گزارش مجله پیام دلتا؛ این خواص در بیش از چهل هزار نوع از این دانه‌ی غلات وجود دارد. برنج به دو دسته‌ی اصلی دانه‌های کامل و برنج سفید تقسیم می‌شود. دانه‌های کامل برنج که به شکل اولیه و خالص هستند، ارزش غذایی بالایی دارند؛ اما در برنج سفید، سبوس از دانه‌ی اصلی جدا می‌شود که ارزش غذایی آن را کمتر می‌کند. افراد با توجه به نیازهای آشپزی، دسترسی و انواع خواص برنج برای سلامتی، از گونه‌های مختلف دانه‌های این غلات استفاده می‌کنند.
برنج همچنین با توجه به طول دانه تقسیم‌بندی می‌شود. در غذاهای آسیایی از برنج دانه‌بلند استفاده می‌شود و کشورهای آمریکایی، دانه‌های متوسط و کوتاهِ برنج را ترجیح می‌دهند.
تأمین انرژی
برنج سرشار از کربوهیدرات است که به‌عنوان سوخت بدن عمل می‌کند؛ علاوه بر این، در عملکرد طبیعی مغز نیز نقش دارد. کربوهیدرات پس از سوخت‌وساز در بدن به انرژی کاربردی تبدیل می‌شود.
جلوگیری از چاقی
از دیگر خواص برنج می‌توان به جلوگیری از چاقی اشاره کرد. دانه‌های برنج فاقد چربی‌های مضر، کلسترول و سدیم هستند. برنج همچنین به‌عنوان بخش جدایی‌ناپذیر یک رژیم غذایی صحیح شناخته می‌شود.
کنترل فشارخون
سطح سدیم موجود در دانه‌های برنج بسیار اندک است و به همین دلیل برای افرادی که فشارخون بالایی دارند، بسیار مناسب است. به‌طورکلی مصرف خوراکی‌هایی که فاقد سدیم هستند، برای سلامتی مفید است.
جلوگیری از سرطان
دانه‌های کامل برنج مثل برنج قهوه‌ای سرشار از فیبر نامحلول هستند که از بدن در برابر انواع مختلف سرطان محافظت می‌کنند. بسیاری از دانشمندان و محققان بر این باورند که فیبرهای نامحلول برای مراقبت از بدن در برابر رشد و دگردیسی سلول‌های سرطانی حیاتی هستند.
خواص برنج به فیبر موجود در آن خلاصه نمی‌شود. برنج حاوی آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی مثل ویتامین C، ویتامین A و ترکیبات فنولیک و فلاونوئیدهای فراوانی است که عملکردی مشابه آنتی‌اکسیدان‌ها دارند و به پاکسازی بدن از رادیکال‌های آزاد کمک می‌کنند.
مراقبت از پوست
کارشناسان پزشکی معتقدند که استفاده از برنج پودرشده به‌صورت موضعی، می‌تواند بیماری‌های پوستی را درمان کند. ترکیبات فنلی موجود در برنج قهوه‌ای و وحشی حاوی خواص ضدالتهاب و ضدسوزش است و برای تسکین خارش پوست و قرمزی پوست نیز استفاده می‌شوند.
آنتی‌اکسیدان موجود در برنج همچنین روند ظهور چین‌وچروک روی سطح پوست و سایر علائم پیری زودرس را کاهش می‌دهد.
جلوگیری از آلزایمر
برنج قهوه‌ای حاوی مقادیر زیادی از مواد مغذی است که رشد و فعالیت انتقال‌دهنده‌های عصبی را تحریک می‌کند و درنهایت مانع ابتلا به بیماری آلزایمر می‌شود.
خاصیت دیورتیک (ادرارآور) برنج
برخی افراد معتقدند که پوسته‌ی برنج، خواص ادرارآور دارد. چینی‌ها بر این باورند که برنج باعث افزایش اشتها می‌شود، بیماری‌های معده را درمان می‌کند و در از بین بردن تمام مشکلات گوارشی نقش دارد.
خواص ادرارآور پوسته‌ی برنج باعث می‌شود که آب اضافی را دفع کنید؛ علاوه بر این، سموم بدن مثل اوریک‌اسید را از بین می‌برد. پوسته‌ی برنج همچنین به کاهش وزن کمک می‌کند، چراکه حدود ۴ درصد از ادرار را چربی‌های دفع‌شده‌ی بدن تشکیل می‌دهند.
بهبود متابولیسم
برنج یکی از منابع عالی برای تأمین مواد معدنی و ویتامین‌ها به شمار می‌رود؛ ویتامین D، کلسیم، نیاسین، فیبر، آهن، تیامین و ریبوفلاوین، همگی در این دانه‌های ارزشمند وجود دارند. این ویتامین‌ها پایه و اساس متابولیسم بدن، سلامت سیستم ایمنی و عملکرد کلی ارگان‌های بدن را تشکیل می‌دهند.
تقویت سلامت قلب و عروق
روغن سبوس برنج خواص آنتی‌اکسیدانی دارد و با کاهش سطح کلسترول بدن، به تقویت سیستم قلبی-عروقی کمک می‌کند. گونه‌های مختلف برنج وحشی و قهوه‌ای در مقایسه با برنج سفید، عملکرد بهتری دارند.
از بین بردن IBS (سندروم روده تحریک‌پذیر)
برنج حاوی نشاسته‌ی مقاوم است که پس از رسیدن به روده‌ها، باعث تحریک رشد باکتری‌های مفیدی می‌شود که به حرکت طبیعی روده‌ها کمک می‌کنند. این نشاسته‌های نامحلول همچنین در کاهش تأثیر بیماری‌هایی مثل سندروم روده تحریک‌پذیر و اسهال مؤثر هستند.
در حال حاضر محققان تلاش می‌کنند با ترکیب روش‌های سنتی کشت برنج با بیوتکنولوژی مدرن، ارزش میکرونوترینت این دانه‌ها را افزایش بدهند. آنها معتقدند که پرورش برنج همراه با ترکیبات آهن و زینک، از طریق روش تقویت زیستی امکان‌پذیر است. این روند همچنین می‌تواند به محصولاتی باکیفیت بالا منجر شود که طبیعتاً برای کشاورزان و مصرف‌کنندگان خوشایند خواهد بود.
دیگر خواص برنج
برنج می‌تواند از یبوست مزمن جلوگیری کند. فیبر نامحلول موجود در برنج همانند اسفنجی صاف عمل می‌کند که به‌راحتی و به‌سرعت در طول روده‌ها حرکت می‌کند. برنج قهوه‌ای و دانه‌های کامل، سرشار از فیبر نامحلول هستند. البته فراموش نکنید که همراه با غذاهای فیبری، باید آب بیشتری مصرف کنید تا بتوانید یبوست را از بین ببرید.
توصیه می‌شود که افراد مبتلابه دیابت، به‌جای برنج سفید از برنج قهوه‌ای استفاده کنند چون شاخص گلوکز کمتری دارد. مصرف یک پیمانه برنج قهوه‌ای در روز، می‌تواند تمام منگنز موردنیاز بدن را تأمین کند که در تبدیل کربوهیدرات و پروتئین به انرژی نقش دارد. علاوه بر این، به عملکرد بهتر سیستم عصبی و تولید هورمون‌های جنسی کمک می‌کند.
